هنجارسازی ضدتروریستی اتحادیه اروپا و ایالات متحده آمریکا در غرب آسیا

مجال و انگیزه خواندن نیست! سامان سیاسی جهانی به‌هم‌ریخته می‌نماید و انگیزه خواندن نیست! صلح و حقوق بشر در گوشه‌گوشه دنیا در معرض تهدید و نقض است. چنین رویه‌ای انگیزه دوستداران حقوق بشر و صلح و امنیت را می‌کاهد. ولی کتاب دکتر رامسین بیت‌جم ارکستر نوینی در جستجوی صلح و امنیت است. او با بررسی استراتژی هنجارسازی اتحادیه اروپا یادآور می‌شود، که چگونگی چنین راهبردی سبب هم‌نوایی ایالات متحده آمریکا در این سمفونی می‌شود. سمفونی رویارویی با تروریسم، پشتیبانی از حقوق بشر، رسمیت دادن به دیوان کیفری بین‌المللی و بسیاری از دیگر هنجارهایی که اروپا رهبر چنین ارکستری است و آمریکا نوازنده‌ای مهم در کنار آنان برای سمفونی که با هم می‌نوازند. چالش کتاب با فرضیه‌ای است که دلیل ورود آمریکا و اروپا به خاورمیانه را برآمده از سیطره هنجار استراتژی فرهنگی و مبنتی بر جستجوی ثبات استراتژیک از ورای تنش‌زدایی چندجانبه‌-گرایانه می‌داند. مگر می‌شود آمریکا را در قالب برنامه‌های چندجانبه‌گرا تسلیم هنجارهای جهانی نمود؟ نویسنده کتاب چنین می‌کند و با ایده‌ای نوآورانه نشان می‌دهد هنجارسازی هنر اروپاست و سیطره آن حتی آمریکا قدرت طلب را تسلیم و مهار چندجانبه‌گرایانه می‌نماید. زیبایی کتاب هنگامی فزونی می‌یابد، که رامسین از نظریه سازه‌انگاری بهره می‌جوید. رقص و سماع ساختار و کارگزار در حلقه هنجارهای اتحادیه اروپا سبب می‌شود، تا ایالات متحده از خود بی‌خود شده و در همان حلقه حرکات موزون و هارمونیک ارائه کند. در پی حملات تروریستی یازدهم سپتامبر؛ ورود به جنگ‌های افغانستان و عراق در طی سال‌های 2003-2002 و تغییررژیم‌هایی بود، که خود موج نوینی از افراط‌گرایی در منطقه را دامن زدند و تا امروز ناظر تحولاتی هستیم، که در این دستگاه نظری اعتبار دارند. اروپا از نفس نمی‌ایستد! دستانش تنها بر روی ماشه‌های هنجارسازی قرار گرفته و به جد درصدد پیگیری تحقق و اعمال استراتژی مبتنی بر هنجارسازی در راستای رویارویی با تروریسم نه تنها در قاره اروپا، بلکه در منطقه خاورمیانه است. همه اینها دست به دست هم دادند، تا کتاب را بخوانم و لذت ببرم. ولی مهم‌تر اینکه کتاب نه تنها پارادیم علمی قوی‌ای دارد، بلکه برخلاف دیدگاه رایج عمل می‌کند. کتاب تابوهای رئالیسم را در هم می‌شکند و نشان می‌دهد که بر خلاف باور غلط رایج دال براینکه اتحادیه اروپا، به‌ویژه اعضای قدرتمند آن را، همواره دنباله روی سیاست‌های آمریکا در عرصه سیاست جهانی می‌پندارد، این چنین نیست!؟؟ او با وسواس علمی‌ای که دارد؛ استدلال می‌کند که در هنجارها و ارزش‌ها تفاوت‌های آشکاری میان الگوی سیاستگذاری اتحادیه اروپا و آمریکا ازجمله شیوه رویارویی با پدیده تروریسم وجود دارد. او استدلال می‌کند که آمریکا در این موضوع تابع اروپاست! از این روی، اگر چنین نباشد، استراتژی آمریکا و اروپا در رویارویی با تروریسم در منطقه خاورمیانه تأثیری به غیر از افزایش بی‌ثباتی و نیز ظهور وگسترش تروریسم و افراط‌گرایی نخواهد داشت. کوتاه اینکه، حرکات غیرموزون و یکجانبه‌گرا در چارچوب جنگی مستقیم، پیامدهایی همچون برآمدن نظام‌های حکومتی ورشکسته و به‌غایت ضعیف را درپی خواهد داشت، که خود منتج به بی‌ثباتی هر چه بیشتر در ابعاد منطقه‌ای و به تبع آن جهانی می‌شود. این گونه است، که پدید آمدن و گسترش گروه‌های تروریستی در غرب آسیا وشمال آفریقا، راز سر به مهر نیست!. پژوهشگر، آن را ساده‌سازی می‌کند و نورافکنی پر قدرت بر نظم جهانی در بستر هنجارسازی می‌تاباند. شگفتی دیگر کتاب غنای منبعی و مطالعاتی آن است. به‌راستی که او فراوان می‌خواند و عاشقانه می‌نویسد. همین امر سبب شده تا ادبیات غنی این کتاب ستودنی باشد. کتابی به غایت ارزنده! کاش مجالی باشد و انگیزه‌ای تا مجادله و مناظره‌ای میان او و نویسندگانی که هژمونی آمریکا و چین را به رخ می‌کشند در گیرد! مناظره‌ای که نشان دهد هنجارسازی چگونه چین را زمین‌گیر می‌سازد؛ روسیه را گرفتار می‌کند، آمریکا را تابع می‌سازد و خاورمیانه را به اغمای پارادوکسیکال هنجارهای سخت خویش با هنجارهای نرم اروپا فرو می‌برد. (از مقدمه دکتر مهدی ذاکریان بر چاپ دوم این کتاب)

لینک کوتاه مطلب: https://pwpub.ir/10007

برای دریافت صفحات شناسنامه، فهرست، دیباچه، منابع و نمایه کتاب هنجارسازی ضدتروریستی اتحادیه اروپا و ایالات متحده آمریکا در غرب آسیا اینجا کلیک کنید